Op fruitteeltbedrijf De Fruitgaard bestaat de wens zo zuinig en efficiënt mogelijk met zoet water om te gaan. De bestaande bron levert voor de perenteelt niet voldoende zoet water in de perioden dat dit nodig is. Voor het bedrijf van Michiel van der Maas in Burg-Haamstede kwam de voucherregeling als geroepen. Het was dé gelegenheid de zoetwaterplannen op te stellen en een aanvraag in te dienen.
Waarom een zoetwaterplan?
Fruitteelt kent kwetsbare periodes in het jaar. Wanneer de bloesems aan de bomen zitten kan er door nachtvorst schade of verlies ontstaan. Als de peren aan de bomen hangen kan er door droogte een matige fruitontwikkeling zijn. En een langere periode met veel zon en hitte kan de bomen hittestress en het fruit zonnebrand geven. Zonnebrand is schade aan de schil die de prijs die je voor het fruit krijgt negatief beïnvloedt. Door hittestress kan de weerstand van fruitbomen afnemen en dat maakt ze vatbaarder voor ziektes.
Al langere tijd dacht Michiel van der Maas ik moet iets met mijn zoetwatervoorziening: “We hebben de afgelopen jaren langere periodes van droogte gekend en ook zagen we nachtvorst in de bloesemtijd. Het ziet ernaar uit dat dit in de toekomst vaker voor zal komen.” We hebben een bron maar die levert niet voldoende water. Ook hebben we druppelslangen bij de bomen liggen, waardoor je plaats specifiek en efficiënt kunt bewateren. Maar dit kan beter. Vanuit mijn wens over voldoende zoet water te kunnen beschikken in de periodes dat je het nodig hebt en daarbij zo zuinig en efficiënt mogelijk met zoet water om te gaan, heb ik werk gemaakt van mijn idee een waterkringloop te realiseren.
Water uit de drainage en van de daken opvangen en bufferen
Wat houdt het plan in? Van der Maas licht toe: “We gaan het regenwater van de daken en vanuit de drains bufferen in een te bouwen silo. We plaatsen een overstort aan het eind van de gekoppelde drainagebuizen om het ‘overtollige’ water van de drainage op te vangen. Dit wordt met een elektrische pomp opgepompt in plaats van eentje op diesel en in de silo opgeslagen of het gaat naar de buizen in de grond. Met een EC-meter houden we de kwaliteit van het water in de bak gaten voordat het opgeslagen wordt. Zo verspillen we zo min mogelijk water en is het cirkeltje rond. Met de energie van onze zonnepanelen kunnen we de elektrische pomp van energie voorzien.
Ook komt er een sprinklerinstallatie met een bijbehorende elektrische pomp die de bloesems in het voorjaar als er nachtvorst komt, voorziet van een waterfilmpje dat hen beschermt. Verder kan door het fruit te besproeien in een lange warme periode het fruit gekoeld worden zodat er geen zonneschade ontstaat. Doordat we de bomen in een hete droge periode van water kunnen voorzien en afkoelen, beschermen we hen zo goed mogelijk tegen hittestress.”
Maatwerk en innovatie
Michiel wil water in het voorjaar langer vasthouden en zorgen voor hergebruik door opvang van het overtollige water na besproeien met de sprinklerinstallatie. Met behulp van een weerpaal met vochtsensoren kan Michiel goed in de gaten houden of er water moet worden toegediend. Naast het zo goed mogelijk sluiten van de kringloop wordt er meer maatwerk mogelijk. Sinds drie jaar werkt hij volledig biologisch, zonder kunstmest maar veel met organische mest en met de voor bio-teelt toegestane middelen. De gezondheid van de bomen wordt bevorderd door biodiverse maatregelen waardoor nuttige insecten in de fruitgaard aanwezig zijn en door goed onderhoud van de windsingels die de bomen tegen de wind beschermen.
Voucherregeling
“Doordat de voucherregeling van de gemeente er was, kreeg ik echt een stimulans om met mijn zoetwaterpannen aan de slag te gaan. Het schrijven van zo’n plan is niet mijn dagelijks werk en de begeleiding en het advies van Mathijs van Rumste en Michel Carol van AddVision was echt prima. Dat geldt ook voor de gesprekken met Peter van Sante van de gemeente Schouwen-Duiveland, dat was heel waardevol. Je komt ook echt verder door de vragen die dan gesteld worden. Kortom, we zijn er heel blij mee, het geeft toch een duwtje in de rug!”
Dit project is een onderdeel van de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland. Het is mogelijk gemaakt met steun van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland Zuidwestelijke Delta (IBP-VP-ZWD) en subsidie van provincie Zeeland.
