Waterconserveringsplan Brouwershaven-Zonnemaire

25 maart 2024

Voor het Fieldlab Brouwershaven-Zonnemaire is een waterconserveringsplan (stuwtjesplan) opgesteld. Door peilopzet van secundaire sloten en het scheiden van zoete en zoute sloten kan de zoetwatervoorraad in de bodem vergroot worden. Voor uitvoering van dit plan is een aanvraag ingediend voor de investeringsvouchers van de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland. Deze is vorig jaar toegekend. Na aanleg van de stuwen worden de effecten van de stuwtjes gemonitord door het meten van de ondiepe en diepe grondwaterstanden en het vochtgehalte in de bouwvoor. Op basis van deze gegevens worden de ingestelde peilen periodiek geëvalueerd. Op jaarbasis zullen de ondernemers nieuwe afspraken maken over het tijdstip van opstuwen en de hoogte van het peil. Het monitoringsplan is opgesteld en na aanleg van de stuwen wordt het uitgevoerd door Acacia Water.

Waterconserveringsstuwen

Zelf water vasthouden met stuwen vraagt om een andere samenwerking
In de uitvoeringsfase bleek dat niet alle stuwen haalbaar zijn vanwege de mogelijke risico’s voor aanliggende percelen of omdat sommige stuwen maar een beperkt effect hadden. Een aantal ondernemers gaven aan om die reden niet verder te willen met de stuwen. Op dit moment zijn er nog vier ondernemers die door willen gaan met experimenteren met waterconserveringsstuwen. Het gezamenlijk beheren van een waterconserveringsstuw vraagt om een basis van vertrouwen en bereidheid om samen te willen sturen aan het waterpeil. Dat is soms spannend: het is een nieuwe manier van werken die in de praktijk moet worden uitgetest.

Pilot zoute kwel afvoeren
Vanuit het gebied kwam de wens om de zoute kwel, die op verschillende plekken langs de dijk bij de Grevelingen af te voeren richting de Grevelingen. Het vermoeden is al lang dat de kwel met name bij oude dijkdoorbraken en kreken, waar de ondergrond vooral bestaat uit grofzand, in de polder bovenkomt. Deze plekken zijn vaak ook laaggelegen. Er is onderzocht of het mogelijk is deze plekken te isoleren van de rest van de polder door het wegpompen van de zoute kwel. Het vermoeden is dat de kwel daardoor niet verder de polder in zal lopen en de polder verder kan verzoeten, maar of dit ook zo zal uitpakken is nog niet duidelijk. Hoewel een eigen afwateringsgemaal naar de Grevelingen op korte termijn niet haalbaar is, lijkt een kleinschalige afvoer van zoute kwel wel kansrijk. Op Tholen is een vergelijkbare situatie waarbij zoute kwel wordt teruggepompt naar de Oosterschelde en waardoor het vermengen van zout water met het zoete polderwater wordt voorkomen. Vanwege tegengestelde belangen rond het vasthouden of juist wegpompen van water lijkt een eerder bedachte locatie niet kansrijk. Op dit moment wordt onderzocht of een andere plek geschikt is om te onderzoeken of het wegpompen van zoute kwel effectief is om een deel van de polder te verzoeten.

 

Dit project is een onderdeel van de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland. Het is mogelijk gemaakt met steun van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland Zuidwestelijke Delta (IBP-VP-ZWD) en subsidie van provincie Zeeland.