Samenwerken in de Zuidwestelijke Delta

6 oktober 2020

Het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland (IBP-VP) Zuidwestelijke Delta is een van de programma’s die op de agenda staat van het Gebiedsoverleg Zuidwestelijke Delta. Dit programma pakt opgaven in het landelijk gebied samen met Rijk en regio aan. Op 24 september 2020 is het Gebiedsplan IBP-VP Zuidwestelijke Delta vastgesteld. Hierin staan onder meer afspraken over de interbestuurlijke samenwerking en concrete projecten, zijn veel kansrijke projecten benoemd en zijn er drie broedplaatsen aangewezen: 1. Volhoudbare landbouw, 2. Zoetwater en 3. Genieten en beleven van de Delta. Deze broedplaatsen werken op regionaal niveau samen met de lokale netwerken om de initiatieven en projecten in het gebied te realiseren. De broedplaats zoet water Schouwen-Duiveland is onderdeel van het Living Lab Schouwen-Duiveland. De overheden maken op dit moment concrete afspraken over de financiering van de projecten van de broedplaatsen.

Op de website van de Zuidwestelijke Delta wordt Marijke Andela van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) geïnterviewd over dit Gebiedsplan IBP-VP en de broedplaatsen. Lees hier hoe de broedplaats zoet water op Schouwen-Duiveland concreet aan de slag is.

Samen aan de slag voor zoet water
De broedplaats zoet water richt zich op het vasthouden van water in de bodem, lokale maatregelen op perceelniveau en een integrale gebiedsaanpak. Met agrariërs die zich eerder hadden aangemeld, vonden in juli oriëntatiegesprekken plaats. Deze maand start een flink aantal concrete trajecten. Samen met bodem- en watercoaches van ZLTO gaan 25 agrarisch ondernemers werken aan het verbeteren van de bodem en het vasthouden van zoet water. Deskundigen van Acacia Water, KWR Water en Deltares stellen 13 quickscans op. Hierdoor ontstaat ook afhankelijk van bodemopbouw, grondsoort en waterbehoefte inzicht in de mogelijkheden voor het bergen van zoet water in de ondergrond. Bedrijven met een vergelijkbare uitgangssituatie delen in de kennis en ervaring van deze quickscans.

Eerste gebiedsaanpak van start
Met een groep bedrijven tussen Brouwershaven en Zonnemaire wordt een gebiedsaanpak ontwikkeld. Hierin werken de betrokken partijen samen aan oplossingen om het watersysteem meer robuust te maken, zodat agrariërs periodes van droogte én periodes van hevige regenval aan kunnen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door het scheiden van verzilte watergangen van nog zoete watergangen. Of door het opzetten van het winterpeil om de zoetwatervoorraad in de ondergrond te vergroten. Later dit jaar starten er nog twee gebiedsaanpakken.

Kennis ontwikkelen en delen
De broedplaats zoet water is onderdeel van het Living Lab Schouwen-Duiveland. Kennis ontwikkelen en kennis delen is een speerpunt van het Living Lab. Voor de deelnemers aan de broedplaats volgt dit najaar een eerste kennisbijeenkomst. Ook wordt een Zoetwateracademie voor actieve kennisdeling opgezet en is er budget gereserveerd voor het nemen van fysieke maatregelen.
Voor de drie broedplaatsen is een goede samenwerking tussen de (overheids)partijen nodig en input van kennis/onderzoek, experimenteerruimte en/of geld. Voor de uitvoering is totaal circa
€ 10 miljoen beschikbaar, waarvan circa € 4,5 miljoen bijdrage vanuit het Rijk. De rest wordt door regionale partijen bijgedragen. Het programma loopt door tot 2024.

In juli 2018 hebben het Rijk (minister LNV), het IPO, de Unie van Waterschappen en de VNG afspraken gemaakt om onderwerpen in het landelijk gebied gezamenlijk op te pakken: het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland (IBP-VP). Het doel: een economisch en ecologisch duurzaam en vitaal landelijk gebied. De Zuidwestelijke Delta is één van de 15 gebieden die in dit IBP-VP zijn benoemd. Het Gebiedsplan voor de Zuidwestelijke Delta is opgesteld op initiatief van de drie provincies (Zeeland, Zuid-Holland, Noord-Brabant). In samenwerking met het ministerie van LNV is dit met een bredere groep betrokken partijen (zoals gemeenten, waterschappen, regionale samenwerkingsverbanden, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen) verder uitgewerkt tot een compleet Gebiedsplan.