Op testpercelen van twee akkerbouwers op de poelgronden in Kerkwerve is deze week dubbele drainage aangelegd voor het POP3-project “Demonstratieproject innovatieve drainages testen, monitoren en evalueren”. Naast deze dubbele drainage is ook een testperceel met antiverziltingsdrainage in Dreischor onderdeel van dit project. Dubbele drainage en antiverziltingsdrainage kunnen bijdragen aan het behoud en benutten van zoete regenwaterlenzen in de laaggelegen zoute kwelgebieden.
Dit project is een samenwerking van Acacia Water, Deltares, Delphy, AIKC Proefboerderij Rusthoeve, Maatschap den Boer, Land- en Tuinbouwbedrijf Klompe & van der Linde, Den Hartog Landbouw VOF en gemeente Schouwen-Duiveland. Het Europees plattelandsontwikkelingsprogramma subsidieert de helft van de kosten, ook provincie Zeeland en gemeente Schouwen-Duiveland financieren een groot deel naast een eigen bijdrage van de deelnemende kennispartijen.
Dit demonstratieproject voor innovatieve drainages is het vervolg op het afgeronde POP3-project “Samenwerken voor Zoet Water” waarbij de haalbaarheid van deze drainages is onderzocht, klik hier voor de eindrapportage. Uit de haalbaarheidsplannen voor de poelgronden blijken voor Schouwen-Duiveland twee drainagetechnieken interessant: antiverziltingsdrainage en combinatiedrainage, oftewel dubbele drainage.
Antiverziltingsdrainage en dubbele drainage
Bij antiverziltingsdrainage wordt het diepere zoute grondwater gedraineerd in plaats van het bovenste zoete water waardoor ruimte ontstaat voor een dikkere zoete regenwaterlens. Op hoger gelegen gronden met een iets grotere drooglegging en diepere ligging van de ongerijpte klei lijkt antiverziltingsdrainage kansrijk om zoetwaterlenzen te vergroten. Dit wordt getest in Dreischor.
Voor gebieden met een hoge kweldruk en ongerijpte klei op beperkte diepte waar de zoetwaterlens niet kan aangroeien is combinatiedrainage ontwikkeld, een alternatieve techniek. Hierbij worden diepe en ondiepe drains boven elkaar aangelegd. De diepe drains komen net boven de ongerijpte kleilaag en vangen de zoute kwel af. De ondiepe drains voeren zoals gebruikelijk het teveel aan zoet water af om natschade te voorkomen. De aantrekkende werking van de ondiepe drains op het diepere zoute water wordt gestopt doordat de drains precies boven elkaar liggen. Hierdoor ontstaat tussen de ondiepe en diepe drainage een scheiding tussen zoet en zout water. Opvang van het afgevoerde zoete water uit de ondiepe drains, zorgt voor een buffer voor gebruik in droogteperiodes waardoor verzilting en droogte in de wortelzone kan worden te voorkomen. Combinatiedrainage is gericht op het ‘oogsten’ van zoet water uit de drains, niet op het vergroten van de zoete regenwaterlenzen.
Praktijkervaring door aanleggen, testen en monitoren
Deze drainagetechnieken worden op de proefpercelen aangelegd om te testen of ze werken onder de specifieke bodem-, water- en landbouwcondities van Zeeland. Er wordt over een periode van twee jaar gemonitord zodat de werking en effecten van de verschillende innovatieve drainagetechnieken aangetoond kunnen worden. De resultaten van de demonstratieprojecten worden gebruikt om richtlijnen op te stellen voor aanleg, beheer, onderhoud en ze leveren kengetallen op voor de effecten op grondwater, zoutgehalte en mogelijke landbouwopbrengsten, waarmee ook de economische haalbaarheid kan worden ingeschat.
Voor agrarische ondernemers is het een gedurfde stap daadwerkelijk te investeren in deze technieken. De uitkomsten van dit praktijkproject zullen hen inzicht geven in werking en rendement.
Kennis delen
Binnen dit project neemt kennisdeling een belangrijke plaats in. Er komen verdiepingsbijeenkomsten, veldbezoeken en er is aansluiting met kennisbijeenkomsten en evenementen die voor akkerbouwers op AIKC Proefboerderij Rusthoeve in Colijnsplaat worden georganiseerd. Aankondigingen van bijeenkomsten en berichten over de voortgang van het demonstratieproject komen op deze website.
--- --- --- --- --- --- --- --- --- --- --- ---
Het POP3-project “Samenwerken voor Zoetwater: innovatieve drainage testen, monitoren en evalueren” is onderdeel van Living Lab Schouwen-Duiveland/Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland en wordt voor de helft gefinancierd door een EU-bijdrage en wordt mede gefinancierd door provincie Zeeland en gemeente Schouwen-Duiveland.
