Binnen de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland zijn we bezig met hele innovatieve projecten. Je hebt niet altijd kant en klare oplossingen voorhanden voor de knelpunten die we tegenkomen. Taskforce Governance helpt deze projecten mogelijk te maken.
Dit doet zij door vragen en knelpunten op financieringsgebied, wet- en regelgeving, beleid en samenwerkingen te helpen oplossen en erover te adviseren. Jitske van Popering, coördinator bij GovernEUR in Rotterdam, vanaf het prille begin betrokken bij het Living Lab Schouwen-Duiveland, licht toe waarop de taskforce zich richt.
Taskforce Governance
Van Popering vertelt over de drie typen adviezen waarmee de taskforce nu volop aan de slag is:
- “Er zijn vraagstukken waarop we in de bestaande governance-situatie prima antwoord kunnen geven. Hiervoor stellen we een ‘advies op maat’ op. Zo zijn in de zomer met veel agrariërs gesprekken gevoerd over de zoetwatersituatie en hieruit zijn governance-vragen voortgekomen. Deze vragen gaan bijvoorbeeld over ‘Kan er toestemming komen als ik water wil onttrekken aan een ondiepe zoetwaterbel? Mag ik als boer een sloot afsluiten of niet? Als ik water in de grond stop, van wie is het dan of kan iemand anders daar ook zomaar bij?’ Voor al dat soort vragen hebben wij juridisch gekeken hoe zit dat nou eigenlijk maar ook gesproken met ervaringsexperts en ook met juristen om te kijken of we deze vragen kunnen beantwoorden. En dat is nu een advies op maat in wording.”
- Jitske vervolgt: “Het tweede is een ‘governance-innovatie’. Dit gaat om een governance-belemmering waarbij je niet zomaar een oplossing voorhanden hebt en nadere verdieping nodig is. Daarvoor gaan we dan eerst zelf kijken wat precies die belemmering is en vragen aan experts om met ons mee te denken over mogelijke governance-oplossingen specifiek voor de Schouwen-Duiveland. De experts die we hierbij betrekken, kunnen wetenschappelijke experts met een sterke praktijkachtergrond zijn, financiële deskundigen die gewend zijn een financiële businesscase op te stellen, deskundigen die ervaring hebben met het betrekken van bewoners in participatieprocessen, experts in ondergrondbeleid of ruimtelijke ordening. Afhankelijk van de vraag kijken we naar de geschikte experts. Dat is ook kenmerkend voor de gehele taskforce: we richten het heel vraaggericht in.” Een voorbeeld waar we nu mee aan de slag gaan, is dat we allemaal zoetwatertrajecten hebben, maar je beoogd natuurlijk dat al die projecten bij elkaar optellen. Zodat er een grotere transitie of beweging uit voortkomt. Dat is de eerste governance-innovatie waarop we ons richten op ‘hoe kunnen we alles optellen zodat het totaal groter wordt dan de som der delen.’
- Het derde type advies is de ‘governance-coalitie’. Van Popering zegt hierover: “Het is mooi dat je vragen kunt beantwoorden en oplossingen ontwerpt, maar de vraag is natuurlijk of dat ook gaat landen in het Zeeuwse overheidsland. Daarvoor willen we een governance-coalitie starten van ambtenaren van de Zeeuwse overheden. In de coalitie delen we inzichten en kijken wat nodig is om die inzichten breder in het Zeeuwse overheidsland te laten landen. En de samenwerking tussen Zeeuwse overheden te verbeteren.”
De grootste uitdaging
De samenwerking ziet Van Popering als de grootste uitdaging: “Vaak zie je dat we op ons eigen eiland onze eigen dingen doen. Maar de uitdaging is hoe kun je je als één overheid gedragen ten opzichte van ondernemers en bewoners? Hoe kun je als overheid niet je eigen beleid en regels centraal stellen maar de vraag van de ondernemers en bewoners centraal stellen. Ketenomkering noemen we dat in de bestuurskunde. Je begint dan met de vraag van de ‘klant’ en kijkt welke regels, beleid en samenwerking hierbij past. Dit geldt niet alleen op zoetwatergebied, dat geldt ook op allerlei andere terreinen. Beter samen handelen, dat is de uitdaging. Dit leer je alleen door het echt te gaan doen.”
Op initiatief van de drie provincies (Zuid-Holland, Noord-Brabant en Zeeland), met hulp van het Ministerie van LNV én met input van een groot aantal actieve stakeholders in het gebied, is de afgelopen jaren in hoog tempo een gebiedsplan opgesteld voor de Zuidwestelijke Delta.
Een van de kansrijke projecten van het Living Lab Schouwen-Duiveland, Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland, maakt onderdeel uit van dit gebiedsplan. Taskforce Governance is onderdeel van de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland.
