Het zoutgehalte van het oppervlaktewater meten

6 mei 2020

In het project Natuurlijk Zoet brengen agrariërs samen met hydrologen van Acacia Water het zoutgehalte in het oppervlaktewater over een langere tijd in beeld. Want het zoutgehalte varieert gedurende het jaar en is afhankelijk van de neerslag (zoet water).

Door zoute kwel in de sloten wordt dit water brak tot zout, in droge tijden is het zoutgehalte daardoor vaak hoger. Pas na metingen op veel locaties weten we hoe het zoutgehalte er door het jaar heen uitziet en kunnen we gericht maatregelen nemen om de zoetwaterbeschikbaarheid te verbeteren op Schouwen-Duiveland.

Gemeente Schouwen-Duiveland startte samen met Waterschap Scheldestromen, provincie Zeeland en Agrarisch Schouwen-Duiveland dit monitoringsproject. Adviesbureau Acacia Water heeft veel ervaring met verziltingsproblematiek en begeleidt het meten.

Meten en leren
Op een bijeenkomst met 100 agrariërs begin januari 2019, meldden twintig agrariërs zich enthousiast aan om minimaal 2 jaar periodiek het zoutgehalte in het oppervlaktewater te meten en de gegevens door te sturen naar de database van Acacia Water, die de gegevens voor de deelnemers aan Natuurlijk Zoet via een app zichtbaar maakt. De app geeft ook iedere twee weken een melding om te gaan meten. Dankzij het Waterschap kunnen ook andere geïnteresseerden deze resultaten inzien. Het aantal te bemonsteren locaties per agrariër is in overleg met het Waterschap en Acacia Water bepaald en varieert tussen de 4 en 10, en sommigen meten er veel meer.

ASD organiseert terugkom-avonden voor het delen van ervaringen en voor toelichting door Acacia Water en het Waterschap op wat ze zien aan de metingen, welke processen er in de grond afspelen en wat de (mogelijke) oorzaken zijn voor de gemeten waarde. De avonden worden steevast goed bezocht en worden als leerzaam ervaren door de deelnemers.

We hebben nu een jaar van meten achter de rug. Van de twintig deelnemers hebben er achttien daadwerkelijk gemeten. Er zijn deelnemers die enorm veel monsters nemen, soms meer dan 100. Op sommige locaties is er een erg goed beeld van de situatie ontstaan en op andere locaties is maar een paar keer gemeten. Het kan dat de afgesproken locaties niet het hele jaar water in de sloot hebben en daar dus niet valt te meten of er wordt niet of weinig gemeten omdat de tijd ontbreekt. Sloten die zomers droogvallen, zijn overigens meestal sloten waar ’s winters wel zoet water in valt en die niet door de kwel verzilt raken.

Om het project Natuurlijk Zoet te laten slagen is blijven meten belangrijk. Alleen zo krijgen we door het jaar heen beeld waar de zoute en zoete watergangen op Schouwen-Duiveland zijn. Hoe meer metingen, hoe meer inzicht in het watersysteem op Schouwen-Duiveland.

Natuurlijk Zoet wordt mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Zeeland en een financiële bijdrage van Waterschap Scheldestromen.