Niet lang nadat het Living Lab Schouwen-Duiveland in 2018 startte, kwam Marjan Peeters-Sommeijer van waterschap Scheldestromen met zoet water in haar portefeuille bij het team. Nu zijn we drie jaar verder en Marjan kreeg binnen het waterschap een nieuwe functie. We blikken terug op haar tijd bij het Living Lab.
“Kijkend naar de meerwaarde en het belang van het Living Lab, wil ik het eerst over de samenwerking hebben,” zegt Marjan. “Het blijkt heel waardevol om eens met elkaar op een andere manier proberen samen te werken dan je altijd gewend bent. Dat is niet altijd makkelijk geweest en ging niet altijd vanzelf. Maar alle partijen hadden wel de wil om te kijken hoe we hiermee samen verder kunnen komen. Dat is een belangrijke basis.”
Over waar deze samenwerking toe geleid heeft, zegt ze: “Wat ik echt als een succes van het Living Lab zie, is dat doordat die samenwerking er al was en doordat er al over veel onderwerpen was gesproken, het gelukt is om het voorstel voor de Broedplaats Zoet Water relatief makkelijk, snel en efficiënt tot stand te laten komen. Waardoor we nu aan zo’n groot project als de Broedplaats Zoet Water binnen het Living Lab kunnen werken. Er hebben natuurlijk meerdere factoren meegespeeld. De gemeente heeft er ook hard aan getrokken. Maar doordat de basis voor het Living Lab er al lag, denk ik dat de gemeente dat ook heeft willen en kunnen doen op die manier. Het heeft als een soort springplank gefungeerd voor de broedplaats.” Een ander bijzonder aspect van het Living Lab dat ze hier wil noemen: “Best veel studenten hebben onderzoeken en stages uitgevoerd voor het Living Lab. Denk aan bijvoorbeeld de opdrachten vanuit de HAS of Scalda. Studenten worden daardoor ook echt enthousiast over de inhoud en de vragen die er leven. Zij werkten met veel plezier en inzet aan de opdrachten en dat vond ik heel leuk om te zien. Ik vind ook dat we als overheid een maatschappelijke taak hebben om bij te dragen aan het onderwijs en het opleiden van professionals.”
Wat kun je ons meegeven?
Marjan benadrukt het belang van een goede samenwerking en wat je daarvoor moet doen: “Het is belangrijk om elkaar te blijven opzoeken, écht te willen luisteren en écht te willen snappen hoe de andere partij erin zit. Natuurlijk moet je het met elkaar over de inhoud hebben, maar het proces en de samenwerking verdienen ook veel aandacht. Investeer erin om elkaar écht te leren kennen. Blijf elkaar opzoeken en ontmoeten, en houd aandacht voor het proces. Want het citaat ‘alleen ga je sneller, maar samen kom je verder’ is hier echt van toepassing.”
Wat heeft Natuurlijk Zoet laten zien?
Het evaluatierapport van het tweejarig monitoring project Natuurlijk Zoet verscheen in oktober. Het waterschap, gemeente Schouwen-Duiveland, Agrarisch Schouwen-Duiveland, provincie Zeeland en Acacia Water stonden aan de wieg van dit nu afgeronde project.
“Het meten van de EC-waardes van het oppervlaktewater heeft ons veel opgeleverd. Door met de regio echt het gesprek aan te gaan, uit te zoeken wat speelt er nu, hoe zit het watersysteem in elkaar, wat zijn de uitdagingen voor de toekomst, waar liggen de kansen en waar liggen de mogelijkheden, komen we met elkaar écht verder. Inhoudelijk heeft dit als aanjager voor de projecten binnen de Broedplaats Zoet Water gewerkt. Het heeft ons ook veel inzicht opgeleverd over het watersysteem, waar zit zoet water en wanneer. We zijn eigenlijk gestart met de overtuiging er is toch geen zoet water op Schouwen-Duiveland. Nu zit daar wel een verschuiving in dat op sommige plekken en op sommige momenten er wel een beetje zoet water is. Het is waardevol dat mensen dit zelf hebben ervaren. Sommigen hebben nu het gevoel dat er wel kansen zijn. Doordat je het zelf meet en zelf ziet, motiveert het ook om samen naar oplossingen te zoeken.” Dat er wel wat zoet water zit, verbaasde Marjan niet. Maar je wilt wel echt weten dat het zo is, op welke plekken en op welk moment. Dus het meten zelf is belangrijk.
“We hebben ook geleerd dat om van de meetdata, informatie te maken en vervolgens kennis, er nog wel wat nodig is en ook begeleiding. Het gaat vooral om welk handelingsperspectief je hebt. Ik denk dat we hier eigenlijk wat te weinig aandacht hebben besteed bij Natuurlijk Zoet. Want mensen willen best doorgaan met meten, maar dan wel gerichter meten en op interessante plekken, zodat we er daarna ook echt iets mee kúnnen. En dat begrijp ik heel goed, want je wilt weten waar je het voor doet.”
Wat hoop je voor het Living Lab?
Marjan hoopt dat de netwerkpartners in het Living Lab elkaar blijven opzoeken en samen dingen bereiken voor Schouwen-Duiveland en ook het gevoel hebben dat zij samen een meerwaarde hebben geleverd voor Schouwen-Duiveland: “Want dat meen ik echt, jullie zouden af en toe ook best wat meer stil kunnen staan bij de successen, dat helpt daarbij. Want het is best bijzonder dat er in de projecten al zoveel partijen al aan tafel zitten die zo betrokken zijn, en dan denk ik bijvoorbeeld ook aan een organisatie als ASD die zich vanaf het begin zo inzet voor dit thema. Daarnaast wordt wat jullie doen ook op een goede manier uitgedragen. En er is nu ook een mooie nieuwe website en dat is echt niet voor elk project zo. Daar mogen we met elkaar best trots op zijn.”
En tenslotte… wat ga je doen binnen het waterschap?
Als organisatieadviseur ga ik me bezighouden met interne bedrijfsvoering en dan vooral gericht op samenwerking. Dat is een mooie nieuwe uitdaging. We bedanken Marjan voor haar inzet en bijdrage aan het Living Lab Schouwen-Duiveland en wensen haar veel succes in haar nieuwe functie.